Jerzy Grzesiak fotografia przyrody (choć nie tylko...)

Zlotowiska żurawi to jeden z moich ulubionych spektaklów przyrody i fotograficznych tematów. Rokrocznie, najczęściej w swoich stałych, ulubionych miejscach, ptaki te nocują razem aż do odlotu dalej na południe. Na miejsca odpoczynku, szczególnie te większe dla kilkudziesięciu lub kilkuset osobników, wybierają niedostępne mokradła czy płytkie jeziora otoczone mięsistymi, trzcinowym pierścieniem. Najważniejszy dla takiej dużej grupy jest spokój i brak zagrożenia ze strony drapieżników. Lokalnie, jeszcze przed dłuższymi wędrówkami, mogą nocować na mniej odosobnionych zlotowiskach. Spotykałem takie umiejscowione stosunkowo blisko ruchliwej drogi (choć oddzielonej bagnem) czy na relatywnie niewielkich jeziorkach lub grupkach oczek wodnych poprzecinanych trzcinowiskami.

Standardowo na zlotowiskach żurawie pojawiają się o zachodzie słońca, a odlatują o wschodzie (czasami zostając dłużej gdy okolice spowija mgła). Zarówno charakterystyka terenów, gdzie znajdują się zlotowiska, jak i zwyczaje ptaków utrudniają ich fotografowanie.

Kiedy pierwszy raz natrafiłem na zlotowisko, od razu wiedziałem, że chcąc zrobić dobre zdjęcia konieczne będzie spędzić noc razem z ptakami. Podejście w tym terenie o poranku było zupełnie niemożliwe. Powstały wtedy bardzo unikalne dla mnie fotografie, z bardzo bliska, a ptaki były zupełnie spokojne w mojej obecności, długo pozując do zdjęć.

Teraz mam takich „swoich” żurawinowych miejsc stosunkowo wiele. Są wśród nich również takie, gdzie da się dojść przed świtem bez niepokojenia stada (oczywiście bardzo, bardzo powoli, wcześniej przygotowaną ścieżką). Swoją drogą żurawie są względnie mniej płochliwe niż np. czaple. Można się o tym łatwo przekonać. Panoramowanie obiektywem całego stada żurawi raczej nie wzbudza ich niepokoju (chodzi o ruch w ukryciu fotografa), jednak kiedy wśród nich poluje jakaś czapa, co zdarza się dość często, zwykle odlatuje, jeśli nie zachowamy dużej ostrożności. Może żurawie czują się po porostu pewniej w dużej grupie.

Mam też specjale miejsce, wyjątkowo odludne i spokojnie, gdzie żurawie są praktycznie cały rok. Wiosną i latem stale przebywa tutaj stado nielęgowych osobników. Jesienią zlatują stada liczące kilkaset osobników. Niektóre z nich nawet zimują.

Wyjątkowość tego miejsca polega również na tym, że żurawie pojawiają się już koło godziny 11, wielokrotnie zmieniając dokładne miejsce, ale zostając już do nocy. Wymarzone kadry stamtąd na pewno jeszcze przede mną!